Elementarz

Analiza gleby

Najlepiej jest ją przeprowadzać po zakończeniu prac jesiennych. Przeciwwskazania do pobierania prób to: czas bezpośrednio po wapnowaniu lub zastosowaniu nawozów, w okresie suszy lub nadmiernej wilgoci, z miejsc po kopcach lub kompostownikach. Zaczynamy od pobrania próbek gleby do badań laboratoryjnych. Należy pobrać ok. 20 próbek indywidualnych, które po wymieszaniu dadzą nam próbę mieszaną. Glebę pobieramy za pomocą łopaty, którą wykopujemy dołek o głębokości 20 cm i odcinamy skibę gleby grubości 1-2 cm. Pojedyncze próby należy wymieszać i umieścić w czystym woreczku (ok. 0,5 l), odpowiednio zaetykietować i dostarczyć do stacji chemiczno-rolniczej. Na etykiecie powinny znaleźć się następujące informacje: numer próbki symbolizujący miejsce pobrania, adres, zamówienie na analizę czyli jakich oznaczeń oczekujemy, a także jakie rośliny będziemy uprawiać. Wyniki, które otrzymamy będą dotyczyły zawartości w glebie podstawowych składników, takich jak: azot, fosfor, wapń i magnez, a również odczyn podłoża, czyli pH.

F1

Odmiana mieszańcowa - nasiona każdorazowo wytwarzane są drogą krzyżowania określonych linii rodzicielskich.

Gwarantuje to uzyskanie wyrównanych, jednolitych roślin oraz wysokich plonów. Nasiona uzyskane z odmian mieszańcowych nie powtarzają cech odmiany F1.

Humus

Próchnica glebowa to połączenia organiczne, które powstają w wyniku działalności organizmów glebowych rozkładających obumarłe resztki roślinne i zwierzęce. Zawartość humusu w glebie decyduje o jej żyzności. Próchnica nadaje glebie charakterystyczne zabarwienie - im więcej próchnicy tym ciemniejszy odcień. Mikroorganizmy tworzą humus, ale ulega on również rozkładowi. Wówczas uwalniają się składniki pokarmowe niezbędne dla roślin. Stąd bardzo ważne jest stosowanie nawożenia organicznego, które zapewnia utrzymanie odpowiedniego poziomu próchnicy, a tym samym właściwą żyzność gleby.

Jakość WE

Oznaczenie na torebce informujące, że nasiona spełniają normy Wspólnoty Europejskiej.

Mix

Określany na opakowaniu typ mieszanki gatunkowej (np. mieszanka kwiatów letnich) bądź mieszanki w ramach jednego gatunku (np. Aster chryzantemowy - mieszanka kolorów).

Motyczenie

Częste motyczenie reguluj? gospodarkę wodną w glebie. Warto po deszczu obrobić grządki motyką. Dzięki temu powstaje płytka i sucha nawierzchnia, która uniemożliwia wyparowywanie wody. Trafia ona w większej ilości do rośliny. Wykonywanie tego zabiegu ma jeszcze jedną korzyść – niszczy chwasty.

Nasiona ekologiczne

Uzyskane z plantacji, w których nie stosuje się nawozów sztucznych oraz środków ochrony roślin. Nasza oferta. Nasiona inkrustowane Nasiona, które zostały poddane procesowi chemicznego zabezpieczenia przeciw chorobom i szkodnikom. Proces nie zmienia kształtu nasion.

Nasiona otoczkowane

Celem otoczkowania jest powiększenie nasion bardzo drobnych do średnicy ok. 3 mm i nadanie im kształtu kulistego co ułatwia ich precyzyjny siew. Nasiona takie wymagają jednak stałej wilgotności w glebie do momentu wschodów. Otoczka zawiera środki ochrony roślin, porcję startową nawozu i niekiedy również absorpcyjną warstwę torfową.

Nawożenie

Nawożenie możemy podzielić na przedsiewne i pogłówne. Nawożenie przedsiewne stosowane jest przed siewem lub sadzeniem, a pogłówne - stosowane kiedy rośliny już rosną. Nawożenie przedsiewne nie zawsze zapewnia dostępność składników pokarmowych – szczególnie roślinom o długim okresie wegetacji. Nawożenie pogłówne dostarcza azotu, potasu i wapnia. Można zastosować nawozy jednoskładnikowe, np.: saletrzak, który zawiera tylko azot; dwuskładnikowe – takie jak siarczan potasu z azotem i potasem; zawierające więcej niż dwa składniki pokarmowe, np.: Azofoska oraz wieloskładnikowe, np.: płynne – Florovit. Każda grupa roślin ma odrębne wymagania co do rodzaju nawozu, terminu stosowania, techniki nawożenia. I tak np.: jednoroczne i dwuletnie gatunki ozdobne wykazują duże zapotrzebowanie na azot szczególnie przed kwitnieniem (saletrzak, saletra amonowa). Byliny natomiast najlepiej nawozić nawozami wieloskładnikowymi i zakończyć nawożenie azotem do końca czerwca dla dobrego zimowania roślin. Aby zwiększyć skuteczność nawożenia zabieg należy wykonywać po wypieleniu grządek; aby uniknąć strat azotu wymieszać nawóz z glebą przez zagrabienie lub podlanie.

Odczyn gleby

Odczyn gleby, czyli pH, charakteryzuje stan zakwaszenia gleby. pH może być zasadowe – przyjmuje wtedy wartość > 7,4. Odczyn obojętny mieści się w zakresie od 6,8 - 7,4. pH lekko kwaśne to 6,1 - 6,7 natomiast kwaśne to wartość < 5,0.

Odpowiedni odczyn gleby ma wpływ na przyswajalność składników pokarmowych przez rośliny, np.: jeśli gleba jest zbyt zakwaszona to wtedy efektywność nawożenia spada, gdyż pierwiastki dostarczone z nawozami nie mogą być w pełni wykorzystane przez rośliny (zbyt wysokie zakwaszenie uniemożliwia pierwiastkom wejście w reakcje chemiczne). Przyswajalność składników pokarmowych jest najlepsza przy odczynie lekko kwaśnym i obojętnym (pH 5,6 - 7,2). Z tego względu jeśli odczyn jest zbyt niski należy wykonać zabieg wapnowania, który poprawia strukturę gleby, gdyż wapń zlepia cząstki glebowe i przyczynia się do powstawania struktury gruzełkowatej. Powoduje to rozwój mikroflory glebowej, która ogranicza rozprzestrzenianie się patogenów. Ponadto wapń jest jednym z podstawowych składników niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin, a także ogranicza pobieranie i akumulację metali ciężkich w glebie. Wapnowanie należy rozpocząć jesienią – wtedy nie ma roślin w ogródku a poza tym odkwaszanie jest długoterminowym zabiegiem. Wapnowanie przeprowadzamy w oparciu o wysokość pH, a także o kategorię agronomiczną gleby (np.: gleba lekka, średnia). Nawóz zawsze trzeba dokładnie wymieszać z glebą wtedy jest większa skuteczność zabiegu. Wapnowanie wykonujemy co 3-4 lata, podczas bezwietrznej pogody, nie stosujemy na mokrą glebę (może dojść do zniszczenia jej struktury), ani nie mieszamy z innymi nawozami.

Opakowanie hermetyczne

Opakowanie zabezpieczające nasiona przed wpływem czynników zewnętrznych, głównie przed wilgocią.

Planowanie działki

Planowanie działki należy rozpocząć od naszkicowania planu we właściwej skali i naniesienia na nim odpowiednich elementów, np.: drzew, altan. Kolejnym krokiem jest zaplanowanie kwater: warzywnika, części ozdobnej oraz rekreacyjnej. Ważny jest układ komunikacyjny, czyli ścieżki, placyki, itd. Minimalna szerokość ścieżki to 0,5 m, a optymalna 1,0 - 1,2 m. Wygodne schody w ogrodzie powinny mieć co najmniej 1 m szerokości i wysokość stopnia ok. 15 cm. Altanę najlepiej umieścić w głębi ogrodu – dzięki temu będzie można spokojnie wypoczywać podziwiając ogródek. Dobór roślin to równie ważna kwestia. Należy zwrócić szczególną uwagę na wielkość jaką osiągną dorosłe egzemplarze, wymagania siedliskowe (rodzaj podłoża), odczyn gleby, wymagania co do intensywności oświetlenia. Dużym ułatwieniem przy doborze gatunków będzie wykonana wcześniej analiza gleby. Unika się sadzenia obok siebie roślin o skrajnie różnych wymaganiach. Należy pamiętać, że rośliny powinny być posadzone w takich odległościach od siebie aby miały możliwość swobodnego wzrostu. Klimat ogrodu stworzą dodatkowe elementy takie jak ławki czy lampy.

Podlewanie

Najlepszą wodą do podlewania jest woda deszczowa, którą należy odstawić na jakiś czas – wtedy jest lepiej przyswajana przez rośliny. Do gromadzenia wody używamy, np.: beczek. Podlewając wężem stosujemy rozpylacz – woda powinna spadać na rośliny z wysoka i szerokim łukiem, wtedy ogrzewa się w powietrzu. W trakcie suszy podlewamy rośliny obficie, aby woda dotarła do korzeni i nastąpił szybki wzrost roślin. Natomiast podlewanie małą ilością wody powoduje tylko orzeźwienie roślin. Warto pamiętać, że gatunki o krótkim okresie wzrostu mają największe wymagania wodne. Warzywa uprawianie z siewu potrzebują najwięcej wody w okresie kiełkowania i wschodów. Natomiast z rozsady – po posadzeniu i w czasie przyjmowania roślin.

W pierwszej fazie wzrostu należy zapewnić wilgotność w głębszych warstwach gleby, żeby zmusić korzenie do szukania wody głębiej, dzięki temu powstaje dobrze rozwinięty system korzeniowy. W drugiej fazie wzrostu kiedy następuje przyrost masy również zapotrzebowanie na wodę jest duże i od dostarczenia jej zależy wysokość plonów. Latem powinno podlewać się późnym popołudniem lub wieczorem gdyż wcześniej, przy wietrznej i słonecznej pogodzie szybko dochodzi do strat wody w wyniku parowania. Jesienią i wiosną lepiej jest podlewać rośliny rano i przed południem.

Podłoża

Podłoża organiczne to materiały które mają zapewnić roślinom w nich rosnącym odpowiednie warunki powietrzno - wodne, pokarmowe oraz fitosanitarne w obrębie ich korzeni. Stosuje się je jako domieszkę do gleby lub materiał wypełniający, np.: do doniczek. Podłoża poprawiają właściwości fizyczne, np.: gdy gleba jest zbyt podmokła lub wręcz przeciwnie - zbyt przepuszczalna.

Najczęściej stosowany jest torf wysoki – ma włóknistą, porowatą budowę i zawiera substancje wzrostowe, które wpływają dodatnio na rozwój korzeni. W obrocie torf można spotkać jako: torf surowy – jest to torf wysoki bez żadnych dodatków o pH (2,8 - 4,5); torf odkwaszony – czyli torf wysoki z dodatkiem wapna oraz substrat torfowy – to torf wysoki do którego dodano nawozy mineralne oraz wapno aby nadać mu odpowiednie pH. Takie podłoże jest odpowiednie do uprawy roślin. Innym podłożem jest kora, jeśli ma ona poprawiać właściwości fizyczne gleby musi być wtedy kompostowana. Kora surowa jest stosowana do ściółkowania roślin. Wełna mineralna – produkowana jest z dolomitu lub skał bazaltowych. W handlu znajdują się kostki z wełny mineralnej do wysiewu nasion i produkcji rozsady, a także maty stosowane do uprawy w szklarni. Inne podłoża to: trociny, włókno drzewne, węgiel brunatny, perlit, keramzyt.

Pora siewu

Nasiona zbyt wcześnie wysiane do zimnej i wilgotnej gleby często gniją, a kiełkujące z nich rośliny rosną wolniej i zostają wyprzedzone w rozwoju przez późniejsze zasiewy.

Sadzenie

Powinno odbywać się przy pochmurnej pogodzie. Jeśli musimy sadzić w trakcie słonecznej pogody to tylko w godzinach wieczornych. Przed sadzeniem podlewamy grządkę aby roślina od razu znalazła się w nawodnionej glebie. To samo robimy po posadzeniu.

Struktura gruzełkowata gleby

Najlepszą strukturą gleby pod uprawę warzyw jest struktura gruzełkowata. Umożliwia ona odpowiedni rozwój korzeni. Aby ją osiągnąć należy na zimę zostawić przekopaną glebę w tzw. „ostrej skibie”. Dzięki temu wilgoć i mróz będą mogły wniknąć w głąb gleby, a tym samym użyźnić ją – mróz rozbije cząsteczki glebowe, dzięki czemu rozpuszczą się mineralne związki pokarmowe. Wiosną skiby te rozpadną się z powodu przemarznięcia i uzyskamy strukturę gruzełkowatą. Oprócz „ostrej skiby” powstawaniu tej struktury sprzyja: nawożenie organiczne, wapnowanie, uprawa roślin motylkowatych, mikroorganizmy glebowe i dżdżownice.

Technika siewu

Najpierw należy przygotować grządki – spulchnić ich powierzchnię a następnie wyrównać je grabiami. Grządka powinna mieć szerokość 1,2 - 1,4 m, żeby był do niej dostęp z obydwu stron. Ścieżki, ok. 30 cm szerokości, lekko się udeptuje nie robiąc zbyt głębokich bruzd. Ważne jest przestrzeganie terminów siewu, a także głębokości siewu i odstępów pomiędzy nasionami. Siać należy do wilgotnej gleby, gdyż podlewanie po siewie wypłukuje nasiona i przesusza wierzchnią warstwę gleby.

Zwalczanie mechaniczne chwastów

Oprócz konkurencyjności korzenie niektórych chwastów, np.: mniszka pospolitego, mogą wydzielać substancje biologicznie czynne, które mają negatywny wpływ na inne gatunki. Zjawisko to nazywamy allelopatią. Ponadto chwasty są żywicielami grzybów chorobotwórczych i szkodników roślin uprawnych. Chwasty można podzielić na krótkotrwałe i wieloletnie. Do tej pierwszej grupy zaliczamy, np.: pokrzywę rzegawkę. Chwasty krótkotrwałe to takie, które rozmnażają się z nasion i po ich wydaniu giną. Najlepiej walczyć z nimi mechanicznie, tzn. pozostawiać glebę w „ostrej skibie” na zimę, dzięki temu nasiona chwastów zostaną zniszczone; motyczenie czy też grabienie należy wykonywać po zachodzie słońca, gdyż wiele chwastów kiełkuje gdy dostanie impuls świetlny. Również uprawa roślin zacieniających, takich jak np.: kapusta, kabaczek ogranicza wzrost chwastów. Bardzo ważne jest niszczenie chwastów we wczesnej fazie wzrostu - zanim wydadzą nasiona.

Chwasty trwałe (wieloletnie), najbardziej znany – perz rozłogowy, rozmnażają się zarówno z nasion jak i z części podziemnych – perz przez rozłogi. Przy suchej pogodzie przekopujemy glebę zostawiając ją w ostrej skibie i czekamy aż wyrzucone na wierzch rozłogi wyschną. Następnie usuwamy je widłami, gdyż wtedy nie porozdzielamy ich i z łatwością wszystkie usuniemy. Potem kompostujemy je. Innym sposobem jest zmęczenie rozłogów. Najpierw przekopujemy glebę, czekamy aż chwasty wybiją, następnie je przysypujemy przez przekopanie, znowu czekamy aż chwasty odbiją i ponownie je przekopujemy. Innym uciążliwym chwastem jest mniszek lekarski. Najskuteczniejszą metodą walki z nim jest podcinanie długim i ostrym nożem jego korzeni. Skuteczną metodą walki z chwastami jest również ściółkowanie gleby co dodatkowo chroni przed parowaniem.